دفترچه آشپزی با عدس: از طرز تهیه عدسی تا همبرگر و مجدره

بذارید یه چیزی رو همین اول بهتون بگم، بعضی غذاها فقط غذا نیستن، خود خود خاطره‌ان. مثل قرمه‌سبزی ظهر جمعه، یا الویه توی سفر. عدسی هم دقیقاً یکی از همون‌هاست! مخصوصاً توی یک صبح سرد پاییزی یا زمستونی که از خواب بیدار می‌شید و دلتون یه غذای گرم و خوشمزه می‌خواد. اینجا طرز تهیه عدسی به عنوان یک صبحانه کلاسیک ایرانی، مثل یک قهرمان وارد می‌شه.

این فقط یک غذای ساده نیست؛ یه کاسه‌ست که آماده کردنش خیلی راحت‌تر از چیزیه که فکر می‌کنید.

توی این مقاله جامع از فام‌لند، قراره با هم سفری به دنیای عدس داشته باشیم. ما فقط به سراغ دستور پخت یک عدسی بی‌نظیر و جاافتاده نمی‌ریم. قراره با هم کلی غذای خلاقانه و هیجان‌انگیز دیگه با عدس رو یاد بگیریم تا تنوع و سلامتی رو به سفره و برنامه غذایی‌تون اضافه کنید. از سوپ و آش گرفته تا همبرگر و حتی کیک! پس آستین‌ها رو بالا بزنید که کلی کارای خوشمزه داریم.

طرز تهیه غذا با عدس

چرا عدس برای شما، یک انتخاب فوق‌العاده هوشمندانه‌ست؟ (بررسی علمی)

قبل از اینکه بریم سراغ قابلمه و پیاز داغ، بیاید از نظر علمی خواص عدس رو بررسی کنیم. چرا این‌قدر روی عدس تاکید داریم؟ چون این حبوبات، یه مجموعه کامل به تمام معنا هستن. بذارید ساده‌تر بگیم:

بر اساس یه تحقیق جالب، که سال ۲۰۲۳ توی ژورنال معتبر Nutrients چاپ شده، عدس منبع غنی پروتئین گیاهی، فیبر، آهن و کلی ویتامین دیگه‌ست. این یعنی برای شمایی که یک خانم جوان و پرکار هستی یعنی چی؟

•  آهن برای ما خانم‌ها خیلی اهمیت داره، مخصوصاً توی روزهای شلوغ که حس می‌کنیم خستگی بیش از حد اذیتمون می‌کنه. آهنِ توی عدس، مستقیم می‌ره سراغ خستگی و حال بدنتون رو بهتر می‌کنه.
• فیبر بالای عدس باعث می‌شه ساعت‌ها احساس سیری کنید. اینجوری دیگه وسط کار هوس نمی‌کنید سراغ خوراکی‌های ناسالم برید. برای مدیریت وزن هم که دیگه عالیه!
• فیبر توی عدس فقط کارش سیر کردن نیست، به هضم غذا و سلامت روده‌ها هم کمک بزرگی می‌کنه.

ارزش غذایی تقریبی در هر ۱۰۰ گرم عدس پخته شده

ماده مغذی	مقدار تقریبی
کالری	۱۱۶ کیلوکالری
پروتئین	۹ گرم
فیبر	۸ گرم
کربوهیدرات	۲۰ گرم
آهن	۳.۳ میلی‌گرم (۱۸٪ نیاز روزانه)
فولات	۱۸۱ میکروگرم (۴۵٪ نیاز روزانه)

پس دفعه بعدی که یک کاسه عدسی می‌خورید، یادتون باشه که دارید به بدنتون یک هدیه بزرگ و مغذی می‌دید.

خوراک عدس

کدوم عدس برای کدوم غذا بهتره؟ یه راهنمای سریع

• عدس قهوه‌ای/سبز: این همون عدس خودمونه که برای عدسی و عدس پلو استفاده می‌کنیم. شکلش رو بعد از پخت حفظ می‌کنه و عالیه.
• عدس قرمز (دال): این عدس خیلی سریع می‌پزه و کاملاً له و پوره می‌شه. برای همین بهترین گزینه برای انواع دال و سوپ‌های کرمی هست.
• عدس سیاه (Beluga): یه عدس خیلی شیک و خاص که بعد از پخت کاملاً سیاه و براق باقی می‌مونه. برای سالادهای خاص و غذاهای مدرن فوق‌العاده‌ست.

انواع عدس

اشتباهات رایج در پخت عدس

تاحالا شده عدسی درست کنید ولی اونجوری که می‌خواستید نشه؟ مثلاً سفت بمونه یا رنگش تیره بشه؟ نگران نباشید، این مشکلات خیلی رایج‌ان. بیاید با هم چندتا از این اشتباهات رو مرور کنیم تا دیگه هیچ‌وقت براتون پیش نیاد.

1. نشستن عدس قبل از پخت: این بزرگترین اشتباهه! عدس‌ها توی انبار و مغازه گرد و غبار می‌گیرن. همیشه قبل از پخت، اون‌ها رو توی یک آبکش بریزید و با آب سرد خوب بشورید تا کاملاً تمیز بشن.
2. استفاده از عدس کهنه: بله، حبوبات هم تاریخ انقضا دارن! عدسی که بیشتر از یک سال مونده باشه، هرچقدر هم بپزه، دیگه نرم و خوشمزه نمی‌شه و همیشه سفت باقی می‌مونه. برای همین مهمه که حبوباتتون رو از جایی تهیه کنید که از تازگی اون‌ها مطمئن باشید. فروشگاه فام‌لند با تاکید بر شفافیت در ارائه محصولات، همیشه عدس تازه و یکدست رو به شما عرضه می‌کنه.
3. اضافه کردن نمک و اسید در زمان نامناسب: این یک نکته طلاییه! اگه نمک، آبلیمو، رب یا گوجه‌فرنگی رو از همون اول به عدس اضافه کنید، پوستش سفت می‌شه و مغزپخت نمی‌شه. همیشه این مواد رو در ۱۵ تا ۲۰ دقیقه پایانی پخت اضافه کنید.
4. انتخاب نوع اشتباه عدس: همون‌طور که گفتیم، هر عدسی برای یه کاری خوبه. اگه می‌خواید سوپ کرمی درست کنید ولی از عدس قهوه‌ای استفاده کنید، هیچوقت اون بافت لطیف رو بهتون نمی‌ده. پس به نوع عدس دقت کنید.
5. پختن با حرارت خیلی زیاد: عدس دوست داره با آرامش و روی حرارت ملایم بپزه. اگه شعله رو زیاد کنید، آبش سریع بخار می‌شه، دورش می‌پزه ولی مغزش سفت می‌مونه و احتمال ته گرفتنش هم خیلی بالاست. پس صبور باشید!

اشتباهات در پخت عدس

طرز تهیه عدسی جا افتاده و لعاب‌دار به سبک قهوه‌خانه

این دستور، خود راز یک عدسی غلیظ، خوش‌طعم و به‌یادماندنیه که شما رو پرت می‌کنه به خاطرات خوش گذشته.

مواد لازم برای ۲ نفر

• عدس مرغوب: ۱ پیمانه
• پیاز بزرگ: ۱ عدد
• سیب‌زمینی متوسط: ۱ عدد (اختیاری، ولی برای لعاب بیشتر معجزه می‌کنه)
• رب گوجه‌فرنگی: ۱ قاشق غذاخوری
• روغن زیتون یا کره: ۲ قاشق غذاخوری
• آرد: ۱ قاشق چای‌خوری (فوت کوزه‌گری برای لعاب)
• نمک، فلفل سیاه، زردچوبه: به میزان لازم
• گلپر و پودر آویشن: برای عطر نهایی که هوش از سر همه می‌بره.

مراحل پخت:

1. قدم اول، خیساندن
    اصلاً این مرحله رو دست کم نگیرید! عدس‌ها رو از چند ساعت قبل (حداقل ۴ ساعت) خیس کنید. این کار هم نفخش رو می‌گیره و هم باعث می‌شه سریع‌تر و بهتر بپزه.
2. شروع جادوی پیاز داغ
    پیاز رو نگینی و ریز خرد کنید. توی قابلمه روغن یا کره رو گرم کنید و پیازها رو با حوصله تفت بدید. عجله نکنید! اجازه بدید پیازها قشنگ سبک، شیشه‌ای و طلایی بشن. این همون چیزیه که به عدسی شما عمق و طعم می‌ده. بعد زردچوبه رو اضافه کنید و یه تفت کوچولو بدید تا عطرش بلند شه.
3. اضافه کردن رنگ و لعاب
   رب گوجه رو به پیازها اضافه کنید و خوب تفت بدید تا رنگش باز بشه و از خامی دربیاد. این کار باعث می‌شه عدسی شما خوشرنگ‌تر بشه. حالا نوبت فوت کوزه‌گریه: آرد رو اضافه کنید و سریع هم بزنید تا با مواد مخلوط بشه و گلوله نشه.
4. مرحله پخت اصلی
    عدس‌های خیس‌خورده رو آبکش کنید و بریزید توی قابلمه. سیب‌زمینی رو هم نگینی خرد کنید و اضافه کنید. حالا حدود ۴ تا ۵ پیمانه آب جوش روی مواد بریزید، در قابلمه رو بذارید، شعله رو کم کنید و اجازه بدید همه چیز با هم قل بزنه و دوست بشه!
5. صبر، بهترین چاشنی
    حدود 1 تا 1.5 ساعت بهش زمان بدید تا عدس‌ها کامل بپزن و نرم بشن و سیب‌زمینی‌ها تقریباً له بشن و به غذا لعاب بدن. هر از گاهی یه هم بزنید که ته نگیره. اگه حس کردید آبش کمه، فقط و فقط آب جوش اضافه کنید.
6. لحظه آخر
   ۱۵ دقیقه مونده به آخر پخت، نمک و فلفل رو اضافه کنید. بعد از اینکه توی ظرف کشیدید، روش رو با کمی گلپر، آویشن و یه خط باریک روغن زیتون فرابکر تزئین کنید و با نون سنگک تازه نوش جان کنید.

طرز تهیه عدسی

فراتر از عدسی: یک تور جهانی هیجان‌انگیز با عدس!

خب، حالا که کلی ایده از سراسر دنیا گرفتیم و با اشتباهات رایج پخت عدس هم آشنا شدیم، وقتشه که آستین‌ها رو بالا بزنیم و واقعاً دست به کار بشیم. ما قراره آشپزخونه‌مون رو به یک رستوران بین‌المللی تبدیل کنیم که ستاره اصلی منوی اون، عدسه!

ما ۱۰ تا از بهترین و محبوب‌ترین غذاها با عدس رو براتون انتخاب کردیم و اون‌ها رو در سه دسته تقسیم کردیم تا راحت‌تر بتونید بر اساس حال و هوا و موقعیت، غذای مورد نظرتون رو انتخاب کنید. برای هر کدوم، یک دستور دقیق و امتحان‌شده آوردیم که شما رو ناامید نمی‌کنه. آماده‌اید؟

دسته اول: سوپ‌ها و خوراک‌های گرم و نرم

این دسته برای روزهاییه که دلتون یه غذای راحت و گرم می‌خواد. غذاهایی که آروم می‌پزن و عطرشون کل خونه رو پر می‌کنه. این‌ها غذاهایی هستن که روح آدم رو تازه می‌کنن، مخصوصاً وقتی هوا سرده یا کمی احساس بی‌حالی می‌کنید. یک کاسه از این سوپ‌ها یا خوراک‌ها، مثل یک پتوی گرم و نرم عمل می‌کنه.

۱. طرز تهیه سوپ عدس قرمز (سوپ دال ترکی – Mercimek Çorbası)

این سوپ، پادشاه سوپ‌های فوری و خوشمزه‌ست. بافتی مخملی، رنگی نارنجی و دلفریب و طعمی که با یک قاچ لیمو و کمی نعناداغ به اوج خودش می‌رسه. طرز تهیه سوپ عدس قرمز با طرز تهیه feel good foodie انقدر ساده‌ست که بعد از یک روز کاری خسته‌کننده، در کمتر از نیم ساعت می‌تونید یک شام شاهانه داشته باشید. البته دستور اصلی مرغ داره که ما حذفش کردیم. این‌طوری یکم سبک‌تره!

• مواد لازم برای ۴ نفر:
  • عدس قرمز (دال): ۱.۵ پیمانه
  • پیاز متوسط: ۱ عدد
  • هویج متوسط: ۱ عدد
  • سیب‌زمینی کوچک: ۱ عدد
  • رب گوجه فرنگی: ۱ قاشق غذاخوری
  • کره: ۲ قاشق غذاخوری
  • نعنا خشک: ۱ قاشق غذاخوری
  • آب یا عصاره سبزیجات: ۶ پیمانه
  • نمک، فلفل سیاه و پاپریکا: به میزان لازم
• مراحل پخت:
  1. پیاز، هویج و سیب‌زمینی رو نگینی خرد کنید. در یک قابلمه مناسب، ۱ قاشق کره رو آب کنید و سبزیجات رو به مدت ۵-۷ دقیقه تفت بدید تا نرم و سبک بشن.
  2. رب گوجه فرنگی و پاپریکا رو اضافه کنید و یک دقیقه دیگه هم تفت بدید تا رنگ رب باز بشه.
  3. عدس قرمز رو که از قبل شستید، به‌همراه آب یا عصاره سبزیجات به قابلمه اضافه کنید. اجازه بدید آب به جوش بیاد، بعد حرارت رو کم کنید و در قابلمه رو بذارید تا حدود ۲۰ دقیقه بپزه و همه مواد کاملاً نرم بشن.
  4. با استفاده از یک گوشت‌کوب برقی (میکسر دستی)، سوپ رو مستقیماً داخل قابلمه پوره کنید تا به یه بافت کاملاً یکدست و کرمی برسید. نمک و فلفل اون رو هم اندازه کنید.
  5. توی یک تابه کوچیک، ۱ قاشق باقیمانده کره رو آب کنید و نعنا خشک رو برای چند ثانیه در اون تفت بدید تا عطرش بلند بشه (مواظب باشید نسوزه!).
  6. سوپ رو توی کاسه بریزید و روی اون رو با نعناداغ و چند قطره لیموترش تازه تزئین و سرو کنید.

طرز تهیه سوپ دال

۲. طرز تهیه دال عدس بوشهری

اگر طرفدار طعم‌های جسورانه، تند و ترش هستید، این خوراک جنوبی برای شما ساخته شده. طرز تهیه دال عدس بوشهری، ترکیبی از تندی فلفل، ترشی تمر هندی و عطر سیر داغه که با نان تازه یا برنج سفید، یک وعده غذایی فراموش‌نشدنی می‌سازه.

• مواد لازم برای ۴ نفر:
  • عدس قرمز: ۲ پیمانه
  • سیب‌زمینی متوسط: ۲ عدد
  • پیاز بزرگ: ۱ عدد
  • سیر: ۴-۵ حبه
  • رب گوجه فرنگی: ۲ قاشق غذاخوری
  • تمر هندی: نصف بسته (حدود ۱۰۰ گرم)
  • زردچوبه و فلفل قرمز: به میزان لازم (دست و دلباز باشید!)
  • روغن: به میزان لازم
• مراحل پخت:
  1. پیاز رو نگینی خرد کنید و توی روغن تفت بدید تا طلایی بشه. سیر له شده و زردچوبه رو اضافه کنید و تفت کوتاهی بدید.
  2. رب رو اضافه کنید و خوب سرخ کنید. عدس شسته‌شده و سیب‌زمینی‌هایی که نگینی درشت خرد کردید رو به قابلمه اضافه کنید.
  3. حدود ۵ پیمانه آب جوش روی مواد بریزید، فلفل قرمز رو اضافه کنید و اجازه بدید با حرارت ملایم بپزه تا عدس و سیب‌زمینی کاملاً نرم و له بشه (حدود ۴۵ دقیقه).
  4. در این فاصله، تمر هندی رو با یک لیوان آب گرم خیس کنید و بعد از چند دقیقه از صافی رد کنید تا عصاره غلیظ اون جدا بشه.
  5. وقتی خوراک پخت و به غلظت افتاد، عصاره تمر هندی و نمک رو اضافه کنید. اجازه بدید ۱۰ دقیقه دیگه با هم بجوشن تا طعم‌ها به خورد هم برن. این خوراک باید غلیظ و تقریباً بدون آب باشن.

طرز تهیه دال عدس بوشهری

۳. دال عدس هندی (Tadka Dal)

این نسخه از دال عدس هندی، یکی از رایج‌ترین و سریع‌ترین دال‌ها در آشپزی روزمره هندیه. راز طعم بی‌نظیر اون در “تادکا” (Tadka) یا همون ترکیبی از ادویه‌جات و سیره که در آخر به خوراک اضافه می‌شن و عطر و طعم اون رو به عالی می‌کنن.

• مواد لازم برای ۴ نفر:
  • عدس قرمز یا عدس زرد (Toor Dal): ۱.۵ پیمانه
  • پیاز متوسط: ۱ عدد
  • گوجه فرنگی: ۲ عدد
  • سیر: ۳ حبه
  • زنجبیل تازه: یک بند انگشت
  • ادویه‌ها: ۱ قاشق چای‌خوری از هرکدوم (زردچوبه، پودر تخم گشنیز، زیره)
  • برای تادکا: روغن، دانه خردل، زیره، فلفل چیلی خشک، برگ کاری (اختیاری)
• مراحل پخت:
  1. عدس ر. با زردچوبه و نمک بپزید تا کاملاً نرم بشه.
  2. توی تابه‌ای جداگانه، پیاز، سیر و زنجبیل رنده شده رو تفت بدید. گوجه‌فرنگی پوره شده و بقیه ادویه‌ها رو اضافه کنید و بپزید تا سس غلیظی به دست بیاد.
  3. این سس رو به عدس پخته شده اضافه و مخلوط کنید.
  4. برای تادکا، در یک تابه کوچیک روغن رو داغ کنید. دانه‌های خردل رو اضافه کنید و وقتی شروع به پریدن کردن، زیره، فلفل چیلی و برگ کاری رو اضافه کنید و سریعاً روی دال بریزید و هم بزنید. با گشنیز تازه تزئین و سرو کنید.

طرز تهیه خوراک دال عدس هندی

۴. خوراک عدس اسپانیایی (Lentejas con Chorizo)

به گفته San Pasqual’s kitchen، خوراک عدس اسپانیایی یه خوراک روستایی، غلیظ و بسیار مقویه که اسپانیایی‌ها به اون افتخار می‌کنن! ترکیب عدس قهوه‌ای با سوسیس دودی چوریزو و عطر پاپریکای دودی، تجربه‌ای متفاوت و بسیار دلچسبه. خوراک عدس اسپانیایی یک وعده کامل و مستقله.

• مواد لازم برای ۴-۶ نفر:
  • عدس قهوه‌ای: ۲ پیمانه
  • سوسیس چوریزو اسپانیایی: ۲۰۰ گرم (حلقه‌ای خرد شده)
  • پیاز: ۱ عدد
  • هویج: ۲ عدد
  • فلفل دلمه‌ای سبز: ۱ عدد
  • سیر: ۳ حبه
  • پاپریکا دودی: ۱ قاشق غذاخوری
  • برگ بو: ۲ عدد
  • روغن زیتون
• مراحل پخت:
  1. توی قابلمه‌ای بزرگ، پیاز، هویج، فلفل دلمه‌ای و سیر رو که همگی ریز خرد شدن، با روغن زیتون تفت بدید تا نرم بشه.
  2. حلقه‌های چوریزو رو اضافه کنید و چند دقیقه تفت بدید تا روغن قرمز و طعم‌دار اون آزاد بشه.
  3. پاپریکای دودی رو اضافه کنید و سریع هم بزنید. عدس شسته‌شده، برگ بو و حدود ۷-۸ پیمانه آب رو هم اضافه کنید.
  4. اجازه بدید به جوش بیاد، بعد حرارت رو کم کنید و برای ۴۵ تا ۶۰ دقیقه بپزید تا عدس‌ها کاملاً نرم بشن (ولی له نشن). نمک و فلفل رو در انتها اضافه کنید.

طرز تهیه خوراک عدس اسپانیایی

۵. آش عدس (همون آش رشته!)

آش عدس یک آش ساده، سریع و بسیار مقویه که برخلاف آش‌های دیگه، پیچیدگی زیادی نداره اما در عین سادگی، بسیار خوشمزه و مناسب روزهای سرد یا دوران نقاهته (می‌تونید رشته‌ش رو هم خودتون حذف کنید).

• مواد لازم برای ۴ نفر:
  • عدس: ۲ پیمانه
  • سبزی آش (تره، جعفری، گشنیز، اسفناج): ۳۰۰ گرم خرد شده
  • پیاز بزرگ: ۲ عدد (یکی برای داخل آش، یکی برای پیاز داغ)
  • رشته آشی: ۱۰۰ گرم (اختیاری)
  • نعنا خشک، زردچوبه، نمک و فلفل
  • کشک یا سرکه برای سرو
• مراحل پخت:
  1. یک پیاز رو نگینی خرد کنید و با زردچوبه تفت بدید. عدس شسته‌شده رو با ۶ پیمانه آب به اون اضافه کنید و بپزید تا نیم‌پز بشه.
  2. سبزی آش رو اضافه کنید و اجازه بدید با حرارت ملایم بپزه تا رنگ سبزی تغییر کنه و عطرش بلند بشه.
  3. اگر از رشته استفاده می‌کنید، در ۲۰ دقیقه پایانی پخت اون رو اضافه کنید و مرتب هم بزنید تا ته نگیره. نمک و فلفل رو اندازه کنید.
  4. آش رو با پیاز داغ فراوون، نعناداغ و در صورت تمایل کشک یا سرکه سرو کنید.

طرز تهیه آش رشته

دسته دوم: غذاهای اصلی و خلاقانه

اینجا به شما نشان می‌دیم که عدس چطور می‌تونه جای گوشت رو در غذاهای اصلی بگیره و حتی خوشمزه‌تر و سالم‌تر هم باشه! این غذاها برای وقتی عالی هستن که می‌خواید یک وعده گیاهی اما کاملاً سیرکننده و رضایت‌بخش داشته باشید.

۶. عدس پلو

عدس پلو نیازی به تعریف نداره؛ یک غذای اصیل و مجلسی که با ترکیب رویایی کشمش و خرما یا گوشت چرخ‌کرده، به یکی از محبوب‌ترین پلوهای ایرانی تبدیل شده.

• مواد لازم برای ۴ نفر:
  • برنج: ۳ پیمانه
  • عدس: ۱.۵ پیمانه
  • کشمش پلویی: ۱ پیمانه
  • خرما: ۱۰-۱۲ عدد
  • پیاز بزرگ: ۲ عدد
  • زعفران دم‌کرده غلیظ: به میزان لازم
• مراحل پخت:
  1. برنج رو از چند ساعت قبل خیس کنید. عدس رو بپزید تا جایی که نرم بشه اما له نشه.
  2. پیازها رو خلالی نازک کنید و سرخ کنید تا کاملاً طلایی و کاراملی بشن.
  3. کشمش رو شسته و در کمی کره یا روغن تفت بدید تا پف کنه. هسته خرماها رو دربیارید و اون‌ها رو هم کمی تفت بدید.
  4. برنج رو آبکش کنید. کف قابلمه ته‌دیگ دلخواه (نان یا سیب‌زمینی) بذارید. بعد یک لایه برنج، یک لایه عدس، و کمی دارچین بپاشید و این کار رو تکرار کنید. حالا وقتشه برنج رو دم کنید.
  5. هنگام سرو، برنج رو در دیس بکشید و روی اون رو با مخلوط پیاز داغ، کشمش، خرما و زعفران تزئین کنید.

طرز تهیه عدس پلو

۷. مجدّره (Mujadara)

راز این غذای اصیل خاورمیانه، فقط و فقط پیاز داغ فراوون و کاملاً برشته و کاراملی اونه. سادگی مجدّره شما رو گول نزنه، طعم عمیق و دلچسب اون شما رو قطعا شگفت‌زده می‌کنه.

• مواد لازم برای ۴ نفر:
  • عدس سبز یا قهوه‌ای: ۱ پیمانه
  • برنج دانه بلند: ۱.۵ پیمانه
  • پیاز خیلی بزرگ: ۳ عدد
  • روغن زیتون: نصف پیمانه
  • زیره: ۱ قاشق چای‌خوری
• مراحل پخت:
  1. مهم‌ترین مرحله: پیازها رو خلالی خیلی نازک برش بزنید. در یک تابه بزرگ، روغن زیتون رو داغ کنید و پیازها رو با حرارت متوسط و با صبر و حوصله سرخ کنید تا کاملاً طلایی، تیره و چیپسی بشن (حدود ۲۰-۳۰ دقیقه). اون‌ها رو از روغن خارج کنید و روی دستمال حوله‌ای پخش کنید تا خشک بشن. روغن معطر باقیمانده رو نگه دارید.
  2. عدس رو با ۳ پیمانه آب و کمی نمک بپزید تا نرم بشه.
  3. برنج خیس‌خورده رو به همراه زیره به قابلمه عدس اضافه کنید. مقداری از روغن پیاز داغ رو هم اضافه کنید. آب باید حدود یک بند انگشت بالای سطح برنج باشه. مثل کته، اجازه بدید آب اون کشیده بشه و بعد دم بذارید.
  4. زمان سرو، روی برنج رو با کوهی از اون پیازهای چیپسی و ترد بپوشونید.

طرز تهیه محدره

۸. همبرگر عدس

به گفته minimalist baker، این برگر یه جایگزین گیاهی فوق‌العاده برای همبرگره! همبرگر عدس بافتی نرم و طعمی عالی داره و اگر اون رو با سس و مخلفات کامل سرو کنید، هیچ‌کس دلش گوشت نمی‌خواد.

• مواد لازم برای ۴ عدد همبرگر:
  • عدس قهوه‌ای پخته: ۲ پیمانه
  • پیاز کوچک: ۱ عدد (رنده شده و آب گرفته)
  • سیر: ۲ حبه (له شده)
  • گردو خرد شده: نصف پیمانه
  • پودر نان یا آرد سوخاری: نصف پیمانه
  • تخم مرغ: ۱ عدد (یا ۱ قاشق غذاخوری تخم کتان آسیاب شده + ۳ قاشق آب برای نسخه وگان)
  • ادویه: پودر زیره، گشنیز، پاپریکا دودی، نمک و فلفل
• مراحل پخت:
  1. عدس پخته رو در یک کاسه بزرگ بریزید و با چنگال یا پشت قاشق کمی له کنید (حدود نصفش له بشه و نصفش دیگه سالم بمونه تا بافت بهتری داشته باشید).
  2. پیاز، سیر، گردو، پودر نان، تخم مرغ و تمام ادویه‌ها رو اضافه کنید.
  3. مواد رو با دست خوب ورز بدید تا کاملاً منسجم بشه. اگر مواد خیلی شل بود، یکم دیگه پودر نان اضافه کنید. خمیر رو برای ۳۰ دقیقه توی یخچال استراحت بدید.
  4. خمیر رو به ۴ قسمت مساوی تقسیم کنید و به شکل همبرگر فرم بدید. توی تابه‌ای با یکم روغن، هر طرف رو حدود ۴-۵ دقیقه سرخ کنید تا طلایی و برشته بشه.

طرز تهیه برگر گیاهی با عدس

دسته سوم: ایده‌های سبک و شگفت‌انگیز

کی فکرش رو می‌کرد با عدس بشه سالاد و حتی کیک درست کرد؟ این دستورها خلاقیت شما رو به چالش می‌کشن و به شما نشون می‌دن که عدس چقدر ماده غذایی انعطاف‌پذیریه.

۹. سالاد عدس

یه سالاد عدس کامل و رنگارنگ، گزینه‌ای عالی برای یک ناهار سبک، شام رژیمی یا یک وعده غذایی سالم برای محل کاره. این سالاد تا چند روز در یخچال تازه می‌مونه.

• مواد لازم برای ۴ نفر:
  • عدس سبز یا سیاه (بلگا) پخته و سردشده: ۲ پیمانه
  • خیار: ۱ عدد (نگینی)
  • گوجه گیلاسی: ۱ پیمانه (نصف شده)
  • پیاز قرمز کوچک: ۱ عدد (خیلی ریز خرد شده)
  • جعفری تازه: نصف پیمانه (ساطوری شده)
  • پنیر فتا: ۱۰۰ گرم (خرد شده)
  • برای سس: ۴ قاشق روغن زیتون، ۲ قاشق آب لیموترش تازه، ۱ قاشق چای‌خوری خردل دیژون، نمک و فلفل
• مراحل تهیه:
  1. در یک کاسه بزرگ، عدس سرد شده، خیار، گوجه، پیاز و جعفری رو با هم مخلوط کنید.
  2. توی یک شیشه کوچک، تمام مواد سس رو بریزید، در اون رو محکم ببندید و خوب تکون بدید تا کاملاً مخلوط و یکدست بشه.
  3. سس رو روی سالاد بریزید و به آرومی هم بزنید. در آخر، پنیر فتای خرد شده رو روی سالاد بپاشید و سرو کنید.

سالاد عدس

۱۰. کیک عدس

بله درست خوندید! کیک عدس یه دسر سالم، بدون آرد، بدون گلوتن و سرشار از پروتئینه که بافتی شبیه به براونی، نرم و مرطوب داره. این یه راه عالی برای گنجوندن حبوبات توی رژیم غذایی بچه‌ها (و بزرگترها!) شده، بدون اینکه کسی متوجه بشه!

• مواد لازم برای یک قالب ۲۰ سانتی‌متری:
  • عدس قرمز پخته و کاملاً سرد شده: ۱.۵ پیمانه
  • تخم مرغ بزرگ: ۳ عدد
  • شکر قهوه‌ای: ۱ پیمانه (یا نصف پیمانه شیره افرا/عسل)
  • روغن مایع: نصف پیمانه
  • پودر کاکائو: نصف پیمانه
  • بیکینگ پودر: ۲ قاشق چای‌خوری
  • وانیل: ۱ قاشق چای‌خوری
  • چیپس شکلات: نصف پیمانه (اختیاری)
• مراحل پخت:
  1. فر رو روی دمای ۱۸۰ درجه سانتی‌گراد گرم کنید و قالب رو چرب کنید و آردپاشی (یا با پودر کاکائو) انجام بدید.
  2. توی مخلوط‌کن یا غذاساز قوی، عدس پخته سرد، تخم مرغ، شکر، روغن و وانیل رو بریزید. دستگاه رو روشن کنید و اجازه بدید مواد برای چند دقیقه مخلوط بشن تا مایه‌ای کاملاً صاف، یکدست و بدون هیچ تیکه عدسی به دست بیاد.
  3. پودر کاکائو و بیکینگ پودر رو اضافه کنید و فقط در حدی که مخلوط بشن، دوباره دستگاه رو روشن کنید.
  4. مایه کیک رو توی قالب بریزید و اگر دوست داشتید روی اون چیپس شکلات بپاشید.
  5. کیک رو به مدت ۳۰-۴۰ دقیقه در فر بپزید یا تا زمانی که یه خلال دندون که در مرکز کیک فرو می‌کنید، تمیز بیرون بیاد. اجازه بدید کاملاً خنک بشه و بعد برش بزنید. از نتیجه شگفت‌زده می‌شید!

کیک عدس

یک بار بپز، چند روز لذت ببر: نگهداری و گرم کردن

یکی از بهترین ویژگی‌های غذاهای مبتنی بر عدس، اینه که روز بعد خوشمزه‌تر هم می‌شن! چون طعم‌ها بیشتر به خورد هم می‌رن.

• نگهداری: عدسی، انواع خوراک و سوپ عدس رو می‌تونید تا ۳-۴ روز توی ظرف دربسته در یخچال نگهداری کنید. برای نگهداری طولانی‌تر، می‌تونید اون‌ها رو فریز کنید.
• گرم کردن: برای گرم کردن، کافیه اون رو روی حرارت ملایم بذارید. اگه خیلی غلیظ شده بود، فقط کافیه یه کم آب جوش بهش اضافه کنید و هم بزنید تا به غلظت دلخواهتون برسه.

جمع‌بندی: یک دانه، هزار و یک طعم

خب، اینم از سفر طولانی و هیجان‌انگیز ما به دنیای عدس! دیدید که این دونه کوچولو چقدر قدرتمند و پرماجراست؟ از طرز تهیه عدسی سنتی گرفته تا کیک عدس باورنکردنی، حالا دیگه دفتر دستور آشپزی‌تون کامله. آشپزی فقط سیر شدن نیست، یه جور مراقبت از خودتون و ابراز عشقه. وقتی برای خودتون یا عزیزانتون یه غذای سالم و خوشمزه درست می‌کنید، دارید به جسم و روحتون احترام می‌ذارید.

کلید موفقیت در تمام این دستورها، استفاده از مواد اولیه تازه و باکیفیته. ما در فروشگاه فام‌لند به اصل شفافیت در ارائه محصولات ایمان داریم و بهترین‌ها رو برای شما فراهم می‌کنیم. از عدس با کیفیت و حبوبات یکدست و زودپز گرفته تا ادویه‌جات معطر و روغن‌های سالم، همه چیز برای خلق یه تجربه آشپزی لذت‌بخش برای شما آماده‌ست.

همین حالا به فروشگاه فام‌لند سر بزنید، مواد اولیه مورد نیازتون رو تهیه کنید و ماجراجویی آشپزی خودتون رو با این قهرمان کوچک و پرخاصیت شروع کنید.

سوالات متداول شما (FAQ)

1. چیکار کنم عدسی‌ لعاب‌دار و غلیظ بشه؟
برای لعاب‌دار شدن عدسی، یه سیب‌زمینی کوچیک رو رنده کن و از اول با عدس بپز. راه دیگه، اضافه کردن یه قاشق چای‌خوری آرد تفت‌داده‌شده به پیاز داغه. پخت طولانی با حرارت ملایم هم که دیگه معجزه می‌کنه.

2. چطوری نفخ عدس رو بگیرم که اذیت نشم؟
بهترین و ساده‌ترین راه اینه که عدس رو حداقل ۴ تا ۶ ساعت قبل از پخت خیس کنی. توی این مدت چند بار آبش رو عوض کن. این کار نه تنها نفخش رو خیلی کم می‌کنه، بلکه باعث می‌شه سریع‌تر هم بپزه.

3. فرق اصلی دال عدس با عدسی معمولی چیه؟
فرق اصلی توی نوع عدس و طعم‌هاست. توی عدسی معمولی از عدس قهوه‌ای استفاده می‌شه و طعمش ملایمه. اما توی دال عدس، از عدس قرمز (که زود له می‌شه) استفاده می‌شه و معمولاً با سیر، تمر هندی یا ادویه‌های تند، طعم‌دارش می‌کنن که یه مزه ترش و تند باحال بهش می‌ده.

منابع

Harvard T.H. Chan School of Public Health – The Nutrition Source: Lentils

Mayo Clinic – Dietary Fiber: Essential for a healthy diet