وبلاگ
فهرست مطالب
فواید جو دوسر پرک زیاده اما مضرات جو دوسر پرک رو هم خیلی جدی بگیر.
آدم‌های باکلاس بهش می‌گن «اوتمیل» ولی ما صداش می‌کنیم «جو دوسر پرک». این غله که یک‌تنه می‌تونه یه وعده غذایی کامل باشه، مدت‌هاست محبوب وعده صبحانه هر زن و مرد جوانه. این محبوبیت جو دوسر پرک از توصیه‌های مکرر مشاوران تغذیه و مربیان فیتنس برای رژیم‌های لاغری و تغذیه سالم اومده و واقعا هم فواید زیادی داره.
اما آیا واقعا همه چیز درباره این غله گفته شده؟ جو دوسر پرک هم مثل هر غذای دیگه‌ای ممکنه برای همه مناسب نباشه؛ دلایل منطقی وجود داره که باعث می‌شه در خوردن جو دو سر پرک احتیاط کنیم. ما در این مقاله از فام‌لند نگاهی شفاف و بی‌پرده به مضرات جو دوسر پرک انداختیم تا بدونیم چه واقعیت‌هایی زیر هیاهوی محبوبیت این غله از قلم افتاده.
مضرات جو دوسر پرک در مصرف مداوم
این غله‌ی کامل به خوبی با شیر و میوه‌های رنگارنگ مثل موز و انواع توت‌ها ترکیب می‌شه و یه صبحانه پرفیبر رو بهتون می‌ده؛ اما باید خطرات و مضرات جو دوسر پرک رو هم در مصرف روزانه در نظر بگیرید؛ چون ممکنه گاهی انتخاب خوبی نباشه. در اینجا برخی از مضرات جو دوسر پرک در مصرف مداوم یادآوری شده:
1. حساسیت به گلوتن
جو دوسر به‌طور طبیعی گلوتن نداره، اما اغلب توی کارخونه‌هایی فرآوری می‌شه که محصولات حاوی گلوتن مانند گندم، جو یا چاودار رو پردازش می‌کنن و این می‌تونه باعث آلودگی جو دوسر به گلوتن بشه.
به گفته‌ی متخصص تغذیه دیپیکا جایاسوال، اگر به بیماری سلیاک مبتلا هستید یا به گلوتن حساسیت دارید و به طور منظم جو دوسر مصرف می‌کنید، بسیار مهمه که فقط از جو دوسرهایی استفاده کنید که دارای گواهی فاقد گلوتن هستن تا از واکنش‌های منفی جلوگیری بشه.
بر اساس پژوهشی که در نشریه Nutrients منتشر شده، جو دوسرهای موجود در بازار به دلیل آلودگی احتمالی با گندم، جو یا چاودار برای افراد مبتلا به سلیاک مناسب نیستند و نباید در رژیم غذایی فاقد گلوتن گنجونده بشن.
2. نفخ و گاز معده (Flatulence)
هر چند که حداقل 20 گرم فیبر در رژیم غذایی توصیه می‌شه، اما مصرف فیبر بالا هم می‌تونه مشکل‌زا باشه. به همین دلیل یکی از مضرات جو دوسر پرک مربوط به فیبر بالای اونه. مصرف بیش از حد اون می‌تونه در برخی افراد، به ویژه کسایی که به رژیم‌های پرفیبر عادت ندارن، باعث ایجاد گاز معده و نفخ بشه. برای رفع این مشکل، بهتره مصرف فیبر رو به‌تدریج افزایش بدیم.
مضرات نان جو برای معده چیه؟
غلاتی مانند جو دارای فیبر محلول هستن که در معده چیزی شبیه ژل تشکیل می‌دن و باعث تاخیر در تخلیه معده و احساس سنگینی، نفخ و گاز می‌شن. خوردن ناگهانی و زیاد جو می‌تونه موجب ناراحتی گوارشی، درد معده، اسهال یا دردهای شکمی بشه. از سوی دیگه جو حاوی گلوتنه؛ بنا برگفته‌ی سایت WebMD نان جو برای افرادی با حساسیت به گلوتن، ممکنه باعث التهاب روده کوچک، اسهال مزمن، دردشکم و سوء جذب مواد مغذی بشه.
3. کاهش جذب مواد معدنی
یکی دیگه از مضرات جو دوسر پرک مربوط به اسید فیتیکه که در این غله وجود داره. ماده‌ای که می‌تونه جذب بعضی از مواد معدنی مانند کلسیم، آهن و روی رو مهار کنه. راه‌حل این مشکل، خیس کردن یا تخمیر کردن جو دوسر قبل از مصرفه که به کاهش میزان اسید فیتیک کمک کنه.
4. افزایش وزن
جو دوسر پرک رو اغلب برای کاهش وزن استفاده می‌کنیم. درسته که جو دوسر سرشار از مواد مغذیه، اما کالری نسبتاً زیادی داره. یکی از مضرات جو دوسر پرک مصرف روزانه‌ی اونه، چون ممکنه افزایش وزن در پی داشته باشه؛ به خصوص اگه در مصرفش زیاده‌روی بشه یا همراه با افزودنی‌های پرکالری مثل شکر یا کره بادام‌زمینی خورده بشه.
بر اساس آخرین اطلاعات وزارت کشاورزی آمریکا (USDA)، در سال 2023، هر ۱۰۰ گرم جو دوسر، حاوی حدود ۳۷۹ کالریه. پس، توجه به اندازه‌ی وعده‌ها خیلی مهمه.
احتمال افزایش وزن با مصرف زیاد جو دوسر پرک
5. کمبود مواد مغذی
یکی دیگه از مضرات جو دوسر پرک، احتمال کمبود برخی مواد مغذیه. به گفته‌ی جایاسوال، «هرچند جو دوسر حاوی مواد مغذی فراوانیه، اما برای تأمین نیازهای بدن باید رژیم غذایی متنوع و متعادلی داشت». اتکای بیش از حد به جو دوسر برای صبحانه ممکنه باعث بشه بدن برخی ویتامین‌ها یا مواد معدنی ضروری دیگه رو دریافت نکنه.
6. افزایش ناگهانی قند خون
با وجود اینکه جو دوسر یه کربوهیدرات پیچیده‌ست، مصرف زیادش می‌تونه باعث افزایش سریع قند خون بشه، مخصوصاً زمانی که مقدار زیادی ازش مصرف کرده باشیم. این مسئله برای افراد مبتلا به دیابت یا کسایی که می‌خوان سطح قند خونشون رو کنترل کنن، خیلی مهمه.
هرچند کربوهیدرات‌ها بخش مهمی از رژیم متعادل غذایی هستن، اما مصرف زیادش، مضرات جو دوسر پرک رو در قالب دریافت کالری بیشتر نشون می‌ده. این مسئله برای افرادی که قصد کنترل وزن دارن یا دیابتی هستن، مشکل‌ساز خواهد بود، چون جو دوسر می‌تونه در مقدار زیاد باعث افزایش سریع قند خون بشه.
7. پتانسیل آلرژیک
آلرژی به جو دوسر نسبت به گندم کمتر گزارش شده اما یکی از مضرات جو دوسر پرک که دونستنش مهمه همینه که در بعضی افراد باعث واکنش‌های آلرژیک مثل خارش پوست، کهیر یا ناراحتی گوارشی می‌شه.اگر این علائم رو دیدید از خوردنش خودداری کنید.
8. مقدار زیاد فسفر
ویدی چاولا، متخصص تغذیه و مؤسس کلینیک Fisico Diet and Aesthetic می‌گه:
جو دوسر نسبتا فسفر بالایی داره که می‌تونه برای کسایی که مشکلات کلیوی دارن مشکل‌ساز باشه. وقتی عملکرد کلیه کاهش یافته، مصرف بیش از حد فسفر می‌تونه به عدم تعادل مواد معدنی و بدتر شدن سلامت کلیه‌ها منجر بشه.
9. امکان فرآوری بیش از حد
خیلی از محصولات جو دوسری موجود در بازار، مانند جو دوسر فوری یا جوی دوسر طعم‌دار، می‌تونن بسیار فرآوری شده باشن و دارای قندهای اضافه، طعم‌دهنده‌های مصنوعی و نگهدارنده‌ها باشن. مصرف این نسخه‌های فرآوری شده جو دوسر ممکنه مزایاشو کاهش بده.
جو دوسر فاقد قند و طعم‌دهنده رو می‌تونید از فروشگاه فام‌لند خریداری کنید تا خیالتون از این بابت راحت باشه.
10. تاثیر منفی نان جو روی التهاب
به گفته سایت Springer nature با اینکه جو گاهی اثر ضد‌التهابی داره، اما برخی مطالعات نشون می‌دن در افراد دارای مشکلات متابولیکی یا سندروم متابولیک (مثلاً چاقی یا دیابت)، مصرف طولانی‌مدت ممکنه به تغییرات نامطلوب در میکروبیوم منجر بشه که وضعیت گوارشی رو تشدید می‌کنه، هرچند این اثرات بیشتر در زمینه التهابی بررسی شده و نیاز به تحقیق بیشتری داره.
نکات پیشنهادی برای کاهش مضرات نان جو برای معده
نان جو فواید زیادی داره، که ممکنه از ترس معده‌درد خودتون رو از خوردنش محروم کنید؛ اما رعایت کردن چند نکته مهم می‌تونه کمک کنه بدون هرگونه ناراحتی از خواصش بهره‌مند بشید. اینجا چند نکته مهم برای مصرف سالم نان جو آورده شده:
- نان جو رو با معده خالی مصرف نکن؛ چون نان جو فیبر محلول زیادی داره، اگر معده‌ت خالی باشه ممکنه باعث احساس سنگینی، نفخ یا حتی دل‌پیچه بشه.
- بهتره نان جو همراه با خوراکی‌های دیگه مثل تخم‌مرغ، لبنیات یا کمی روغن زیتون مصرف بشه.
- نان‌های صنعتی ممکنه از آردهای تصفیه‌شده استفاده کنن که قند خون رو سریع‌تر بالا می‌برن و فایده کمتری دارن؛ سعی کن نان‌هایی که با آرد کامل جو پخته شدن مصرف کنی؛ چون فیبر، ویتامین و مواد معدنی بیشتری دارن.
مضرات نان جو دوسر برای معده
- همراه با نان جو آب زیاد بخور؛ فیبر موجود در جو برای کارایی خوب در دستگاه گوارش نیاز به آب داره. اگه نان جو رو زیاد بخوری ولی آب کم بنوشی، ممکنه دچار یبوست یا فشار گوارشی بشی.
- نان جو برای همه مناسب نیست؛ افراد با روده حساس ممکنه نتونن جو رو خوب تحمل کنن. در سالمندان هم جو زیاد ممکنه باعث کاهش جذب آهن و روی بشه چون جو حاوی فیتاته که با جذب این مواد رقابت می‌کنه.
- نان جو رو برای کاهش بار گلیسمی با مواد پروتئینی یا چرب بخور؛ هرچند نان جو به نسبت نان سفید قند خون رو آهسته‌تر بالا می‌بره، ولی بهتره با غذاهای چرب سالم مثل آووکادو یا تخم‌مرغ، بخوری تا قند خونت پایدارتر بمونه.
- زیاده‌روی در خوردن نان جو می‌تونه باعث نفخ، سوءجذب یا کاهش تنوع غذایی بشه. برای افراد معمولی، ۱–۲ برش نان جو در روز کافیه.
- اگر نان جو خالص برات مشکل ایجاد می‌کنه، نان‌هایی با ترکیب جو و گندم رو امتحان کن. برای شروع می‌تونی از نان‌های ترکیبی استفاده کنی (مثلاً ۳۰٪ جو + ۷۰٪ گندم)، تا بدن راحت‌تر تطبیق پیدا کنه.
نتیجه‌گیری
برای تصمیم‌گیری درباره مضرات جو دوسر پرک باید جایگاهش رو در وعده‌های غذاییتون بشناسید، و بدونید شرایط سلامتی فردی، اهداف رژیمی و ترجیحات شخصی شما دقیقا چیه.
ما در این نوشتار از مجله فام‌لند تلاش کردیم به طور شفاف تمام جنبه‌های جو دوسر پرک رو یادآور بشیم. اگر محدودیت‌های رژیمی یا نگرانی‌های سلامتی خاصی دارید، بهتره قبل از مصرف با یه متخصص تغدیه مشورت کنید.
سوالات متداول
- آیا جو دوسر پرک می‌تواند باعث نفخ یا مشکلات گوارشی شود؟
یکی از مضرات جو دوسر پرک، که خیلی هم رایجه، ایجاد نفخ یا احساس سنگینیه.
- آیا جو دوسر پرک برای بیماران دیابتی یا تیروئیدی ضرر دارد؟
جو دوسر پرک ممکنه روی قند خون یا عملکرد داروهای تیروئید تأثیر بگذاره و به همین دلیل پیش از مصرف مشورت با پزشک ضروریه.
- آیا جو دوسر پرک با بعضی داروها تداخل دارد؟
مصرف جو دوسر پرک در کنار برخی داروها ممکنه جذب اون‌ها رو مختل کنه یا باعث کاهش اثربخشی‌شون بشه.
نویسنده: اسما سعدی
اشتراک گذاری در :
